Choroby alergiczne czyli uczuleniowe są coraz powszechniejsze i wywołują nie tylko wysypkę na skórze, kichanie lub katar, ale również atakują oczy. Oczne dolegliwości skłaniają chorych do wizyty od razu u okulisty. Często jednak konsultacja okulistyczna jest odsunięta w czasie i wówczas taki cierpiący chory zgłasza się do swojego lekarza POZ lub bezpośrednio do farmaceuty w aptece po pomoc.
Alergia i oczy
Najczęstszą dolegliwością uczuleniową w obrębie oczu jest alergiczne zapalenie spojówek w przebiegu pyłkowicy. W zależności od rodzaju alergenów wywołujących to schorzenie, może ono być sezonowe lub całoroczne. Sezonowa alergia występuje w okresie od kwietnia do czerwca, kiedy w powietrzu jest dużo pyłków traw i drzew oraz w okresie późnego lata, gdy pylą chwasty. Postać całoroczna związana jest z uczuleniem na alergeny domowe takie, jak: kurz, roztocza, sierść psa, pierze. Generalnie gałki oczne chronione są przed czynnikami zewnętrznymi dzięki powiekom, rzęsom, brwiom oraz łzom i odruchowi mrugania. Jednak najbardziej wrażliwe na alergeny są spojówki, które mają kontakt z otaczającym nas powietrzem, a w nim znajdują się między innymi i czynniki alergizujące.
Najczęstszym symptomem alergii w obrębie oczu jest uczucie świądu oczu oraz przekrwienie lub obrzmienie spojówek wraz z towarzyszącym łzawieniem. Nierzadko towarzyszą im świąd w nosie, kichanie i wodnista wydzielina.
Na alergię - soczewki kontaktowe
Co zrobić jeśli objawy alergii ocznej pojawiają się u osoby noszącej soczewki kontaktowe? Jeszcze niedawno były one po prostu przeciwwskazane u osób z alergicznym zapaleniem spojówek, ponieważ mogły nasilać objawy uczuleniowe ze strony oczu. Obecnie, dzięki postępowi technologicznemu w produkcji soczewek kontaktowych, dostępne są soczewki jednodniowe. Codzienna wymiana soczewek na nowe dobrze łagodzi alergiczne dolegliwości, ponieważ ogranicza narażenie soczewek na alergeny unoszące się w powietrzu. Dodatkowo codzienna zmiana soczewek na nowe uniemożliwia odkładanie się w nich alergenów, które w soczewkach o dłuższym czasie noszenia gromadzą się nasilając objawy alergii..
Dlatego soczewki jednodniowe są szczególnie polecane osobom, które wymagają noszenia szkieł kontaktowych i ze współistniejącym alergicznym zapaleniem spojówek i w ten sposób mogą wspomagać leczenie schorzenia alergicznego.
Farmakoterapia alergicznego zapalenia spojówek
Soczewki kontaktowe nie są oczywiście remedium na alergiczne zapalenie spojówek. Zresztą nie każdy nosi lub chce nosić soczewki kontaktowe. Dlatego konieczne jest również leczenie farmakologiczne. W pierwszej kolejności konieczne są krople do oczu zawierające lek obkurczający naczynia krwionośne (Mibalin, Oculosan, Starazolin, Visine) lub krople oczne złożone zawierające lek antyhistaminowy i obkurczający naczynia krwionośne (Alergoftal, Betadrin, Oftopfenazol, Spersallerg). Doustne leki przeciwhistaminowe działają słabo na objawy oczne, natomaist wyraźnie wyraźnie zmniejszają świąd w nosie, kichanie i wyciek z nosa. W profilaktyce alergicznego zapalenia spojówek stosuje się krople oczne, które zawierają składniki zapobiegające wyzwoleniu reakcji alergicznej. Warunkiem ich skuteczności jest stosowanie ich zawczasu tj. zanim wystąpią objawy alergii sezonowej.
Ponieważ coraz więcej ludzi nosi soczewki kontaktowe warto zapamiętać sobie że nosząc miękkie soczewki kontaktowe należy je zdejmować na czas zakraplania leku do oczu i zakładać ponownie po co najmniej 15 minutach. Konieczne jest również sprawdzanie składu kropli ocznych, gdyż konserwant kropli ocznych chlorek benzalkoniowy może uszkadzać soczewki kontaktowe miękkie powodując ich zmętnienie, dlatego bezpieczniej jest w trakcie kuracji tymi kroplami w ogóle ich nie nosić, tylko okulary. Jako leczenie ułatwiające eliminację alergenów z worka spojówkowego aptekarz może zaproponować preparaty sztucznych łez nie zawierające konserwantów. Krople te pomocne są także w leczeniu tzw. zespołu suchego oka związanego z wysychaniem spojówki i rogówki wskutek upośledzenia wydzielania łez, które może pojawić się podczas noszenia soczewek kontaktowych.
Soczewki – przyczyną alergii
Soczewki kontaktowe, choć bardzo wygodne i dyskretne, mogą same dawać powikłania pod postacią alergicznych chorób narządu wzroku, do których zaliczamy: kontaktowe alergiczne zapalenie spojówek oraz olbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek. Pierwsze z tych powikłań występowało w przeszłości w następstwie uczulenia na tiomersal będący konserwantem płynów do pielęgnacji soczewek. Obecnie praktycznie nie występuje, ponieważ zdecydowana większość płynów pielęgnujących soczewki nie zawiera tiomersalu.
Drugi typ uczulenia na soczewki kontaktowe tj. olbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek rozwija się w wyniku drażnienia spojówki przez odkładające się na soczewkach kontaktowych miękkich białka z filmu łzowego. Szczególną skłonność do tego wykazują chorzy na astmę oskrzelową, katar sienny oraz z uczuleniem na sierść zwierząt. Choroba ta objawia się po długim czasie używania soczewek kontaktowych wzmożonym wydzielaniem śluzu, dyskomfortem podczas noszenia soczewek oraz swędzeniem oczu po zdjęciu soczewek. Niektórzy chorzy skarżą się na przymglenie widzenia w soczewkach. Leczenie olbrzymiobrodawkowego zapalenia spojówek wymaga przestrzegania prawidłowej pielęgnacji soczewek kontaktowych, nie przekraczania okresu na jaki są przeznaczone, ograniczenia czasu ich każdorazowego noszenia do niezbędnego minimum, czasem zmiany soczewek na inne lub zmiany płynu do pielęgnacji na inny
lek. med. Ewa Pakuła #13760#