Standard organizacyjny teleporady w POZ Medycyna Grabieniec
Czego szukasz?
Leczenie uzdrowiskowe
Dziś, w dobie spektakularnych osiągnięć medycyny, leczenie uzdrowiskowe powinno nadal stanowić integralną część systemu ochrony zdrowia. Kuracje sanatoryjne są istotnym elementem leczenia lub rehabilitacji osób chorujących przewlekle lub wracających do zdrowia po ciężkich chorobach czy urazach, a także jako profilaktyka mająca na celu utrzymanie zdolności do pracy i utrwalanie stanu zdrowia. Niestety w obecnej sytuacji finansowej ochrony zdrowia coraz trudniej jest wyjechać do sanatorium w ramach ubezpieczenia zdrowotnego i wiele wniosków sanatoryjnych pozostaje rozpatrzonych negatywnie z powodu braku miejsc zakontraktowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia lub chętni na kurację sanatoryjną czekają po kilka-kilkanaście miesięcy.
W Polsce mamy 37 uzdrowisk, większość znajduje się na terenach podgórskich Beskidów i Sudetów, kilka na Wybrzeżu i kilka w pasie środowym Polski. W leczeniu uzdrowiskowym wykorzystuje się cały zespół czynników pochodzenia naturalnego, związanych z miejscowością uznaną za uzdrowisko, do których zaliczamy: wody lecznicze, gazy zawarte w niektórych zdrojach, borowiny oraz lecznicze właściwości klimatu. W uzdrowiskach znajdują się ośrodki lecznicze (zakłady kąpielowe, baseny, zakłady fizykoterapii, pijalnie wód), gdzie kuracjusze poddawani są licznym zabiegom fizykoterapeutycznym: wodoleczniczym, borowinowym, elektroleczniczym, światłoleczniczym, inhalacjom, gimnastyce, krioterapii oraz kuracjom pitnym. Zabiegi te stosowane systematycznie i w seriach usprawniają czynność wielu narządów, powodując w nich równocześnie korzystne zmiany.
Ze względu na konieczność zróżnicowania intensywności działania leczniczego, wprowadzono podział zakładów lecznictwa uzdrowiskowego na:
- sanatoria uzdrowiskowe, w których leczy się schorzenia przewlekłe. Pracujący zawodowo kuracjusze przebywają w sanatorium w czasie urlopu wypoczynkowego.
- szpitale uzdrowiskowe, w których przeprowadza się rehabilitację leczniczą lub utrwala wyniki leczenia szpitalnego. Kuracja ta odbywa się w okresie czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby.
Rozważając wyjazd do sanatorium, trzeba pamiętać, że istnieją schorzenia, przy których leczenie sanatoryjne jest przeciwwskazane, ponieważ może spowodować zaostrzenie choroby. Dlatego lekarz opiekujący się pacjentem podejmuje decyzję, czy może on być zakwalifikowany do leczenia uzdrowiskowego.
Bezwzględne przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego obejmują między innymi:
- choroby o ostrym przebiegu np. zawał serca, stany zapalne
- choroby ze wskazaniami do operacji np. kamica pęcherzyka żółciowego, kamica nerkowa
- żółtaczkę niezależnie od przyczyny
- przewlekłe ogniska zakaźne np. ropne przewlekłe zapalenie migdałków, zakażenia okołozębowe, przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego
- niewydolność krążenia, niewydolność oddychania, niewydolność nerek i wątroby
- tętniaki serca lub tętnic
- choroby endokrynologiczne (tarczycy, kory nadnerczy) wymagające leczenia szpitalnego lub operacji
- cukrzycę w okresie kwasicy lub z daleko posuniętymi powikłaniami
- nowotwory
- choroby psychiczne
- padaczkę
- narkomanię, alkoholizm
- ciążę i okres karmienia
- stan wyniszczenia lub zniedołężnienia.
Największym skarbem polskim uzdrowisk są naturalne wody mineralne. Są to wody podziemne zawierające sole mineralne i gazy w ilości nie mniejszej niż 1 gram na litr wody. Stosuje się je do kąpieli leczniczych, przepłukiwań, okładów, kuracji pitnych, inhalacji. Wody można podzielić na wysoko- i słabozmineralizowane. Te ostatnie zawierają mniej niż 1 gram soli mineralnych i gazów na litr wody, ale w ich składzie są związki o szczególnej sile działania np. sole żelaza, manganu, fluoru, bromu, jodu, siarki, radu, radonu. Zwyczajowe nazwy wód mineralnych pochodzących z różnych źródeł zawierają informację o ich składzie.
SOLANKI ZWYKŁE zawierają głównie chlorek sodowy czyli sól kamienną. Występują w Międzyzdrojach, Sopocie, Krynicy Morskiej, Rudawce Rymanowskiej, Polańczyku,
SZCZAWY zawierają wodorowęglany wapnia i sodu oraz dwutlenek węgla. Występują w Szczawnicy, Krościenku, Krynicy, Piwnicznej, Muszynie, Wysowej, Żegiestowie Zdroju i Szczawnie Zdroju.
SZCZAWY ŻELAZISTE zawierają ponadto żelazo.
WODY SIARKOWE zawierają siarkowodór, siarczki wapnia i sodu oraz siarczany głównie wapnia i magnezu. Występują w Lipie koło Rozwadowa.
WODY RADOCZYNNE zawierają małe ilości pierwiastków promieniotwórczych. Występują w Lądku Zdroju, Szklarskiej Porębie, Kowarach.
WODY TERMALNE inaczej cieplice są to źródła mające temperaturę powyżej 20o C. Występują w Cieplicach koło Jeleniej Góry.
Osobno należy wspomnieć o BOROWINIE, która jest to torfem leczniczym ze złóż wysokich zmieszanym z wodą i ogrzanym do temperatury powyżej 40 stopni C. Zawiera kwasy huminowe, woski, żywice, garbniki, węglowodany, enzymy oraz niewielką ilość substancji nieorganicznych głównie krzemionkę. Ma zastosowanie w postaci okładów, tamponów lub zawijań z uwago na dużą pojemność cieplną. Wykazuje działanie silnie bodźcowe.
Na szczęście nie trzeba wcale wyjeżdżać do sanatorium, aby móc uraczyć się wodą mineralną ze zdrojów lub poczuć dobroczynny wpływ borowiny. Można po prostu pójść do najbliższej apteki, gdzie stoją na półkach różne lecznicze wody mineralne:
"Słotwinka" - jest to szczawa wodorowęglanowo-magnezowo-sodowo-wapniowa, żelazista. Stosowana jest przy przewlekłych nieżytach przewodu pokarmowego, dróg moczowych i chorobach wynikających z niedoboru magnezu (nerwice i stany stresowe).
"Jan" - jest to szczawa słabo zmineralizowana z przewagą wodorowęglanu wapnia. Jest bardzo moczopędna, idealna w leczeniu kamicy nerkowej. Stosowana jest również przy skazie moczanowej, miażdżycy i cukrzycy, gdyż obniża poziom cholesterolu.
"Zuber" - jest to jedna z najsilniejszych w Europie wód leczniczych o charakterze szczawy wodorowęglanowo-sodowo-magnezowej. Leczy nadkwasotę. Jest niezastąpiona w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Jej żółciotwórcze i żółciopędne działanie jest wykorzystywane w leczeniu chorób wątroby i dróg żółciowych. Obniża poziom cukru we krwi, więc ma zastosowanie w leczeniu cukrzycy. Łagodzi również przykre objawy nadużycia alkoholu.
„Kryniczanka” – odmineralizowana woda ze Zdroju Głównego w Krynicy. Jest bardzo smaczna, z dużą zawartością naturalnego dwutlenku węgla. Pobudza apetyt, ułatwia trawienie, reguluje przemianę materii. Zawiera dużo wapnia (550,1 mg) i magnezu (73,2 mg) w litrze. Zdaniem brytyjskich specjalistów zajmujących się problemami żywienia, woda mineralna zawierająca węglan wapnia jest równie dobrym źródłem wapnia jak mleko, jogurt czy sery. Najwięcej wapnia zapewnia organizmowi wtedy, gdy jest wypijana przed i w czasie posiłku. Aby skutecznie uzupełniać braki wapnia czy magnezu w organizmie w codziennej diecie musi znaleźć się woda mineralna zawierająca w 1 litrze minimum 150 mg wapnia i 50 mg magnezu.
Oprócz wód, dostępne są lecznicze sole jodobromowe (Iwonicka i Bocheńska), które można stosować do kąpieli lub inhalacji. Kąpiele zalecane są przy chorobach narządu ruchu, nerwobólach, zaburzeniach krążenia obwodowego i chorobach kobiecych oraz przy niektórych chorobach skóry. Inhalacje wskazane są przy przewlekłych chorobach górnych dróg oddechowych. Można również w warunkach domowych stosować okłady borowinowe pod postacią pasty borowinowej w plastrach. Plastry te rozgrzewa się według instrukcji w ciepłej wodzie, a następnie nakłada na wybraną okolicę ciała. Pastę borowinową zaleca się przy chorobach narządu ruchu, stanach pourazowych, zapaleniach korzonków, pomocniczo w dermatologii. Przy obrzękach stosuje się okłady zimne. Kuracja obejmuje zwykle 10-15 okładów wykonywanych codziennie.
Zawsze jednak warto wcześniej zasięgnąć porady lekarskiej, aby domowym samoleczeniem nie zaszkodzić sobie lub swoim bliskim.
lek. med. Ewa Pakuła - "Bez Recepty" - 04/2002 #12035#