Hormon polipeptydowy, którego główna rola polega na działaniu mammotropowym i stymulowaniu laktacji w okresie poporodowym. Hormon moduluje również czynność gonad. Stymulatorem wydzielania protaktyny przez przysadkę mózgową jest podwzgórzowa prolaktostatyna. Hyperprolaktynemia może być przyczyną niefizjologicznego mlekotoku oraz niepłodności i obniżenia libido u kobiet i mężczyzn. Podwyższony poziom protaktyny występuje głównie w guzach przysadki i podwzgórza Niedobór protaktyny powstaje najczęściej jako konsekwencja stosowania leków dopaminergicznych lub uszkodzenia przysadki mózgowej.