BADANIE TĘTNA
Tętno to wyczuwalna na tętnicach fala krwi przenoszona wzdłuż tych naczyń po każdym skurczu serca.
Dostępne badaniu są zwykle tętnice promieniowe, łokciowe, ramienne, szyjne, skroniowe, udowe, podkolanowe, piszczelowe tylne i grzbietowe stopy.
W zależności od informacji jaką chcemy uzyskać, koncentrujemy się na badaniu konkretnych tętnic. I tak na przykład dla prostej oceny częstości pulsu badamy najczęściej tętnicę promieniową w okolicy nadgarstka, u nieprzytomnych poszukujemy tętna na dużej tętnicy szyjnej, a dla całościowego badania obwodowego układu krążenia porównujemy wszystkie symetryczne tętnice dostępne badaniu.
Właściwości tętna, które możemy ocenić to: częstość, miarowość, wysokość fali tętna czyli amplituda, napięcie tętna, chybkość, pobudliwość i symetria czyli porównanie właściwości na jednoimiennych tętnicach.
Badanie tętna jest badaniem łatwo dostępnym i stosunkowo prostym (aczkolwiek wymagającym wprawy i pewnej wiedzy, aby ocenić wszystkie jego cechy). Wykonujemy je umieszczając palec wskazujący, środkowy i serdeczny wzdłuż przebiegu tętnicy.
W badaniu tym uzyskujemy orientacyjną ocenę stanu naczyń obwodowych, aorty, pracy serca jako pompy, orientacyjną ocenę ciśnienia tętniczego czy nawet niektórych wad zastawkowych serca. Dotykiem możemy stwierdzić stwardnienie ścian tętnic np. w zwłóknieniu czy miażdżycy. W niektórych sytuacjach jak np. w obrzęku tkanek, przy silnym skurczu lub przy zmianach zarostowych tętnic, jak również przy zbyt grubej tkance tłuszczowej tętno może być niewyczuwalne. W przebiegu niektórych chorób cechy tętna różnią się po stronie prawej i lewej lub między dolną i górną częścią ciała.
Podkreślić należy, że palpacyjne badanie tętna jest tylko badaniem orientacyjnym, dającym jedynie wskazówkę co do ewentualnej dalszej oceny czy postępowania.
Istnieją także specjalne aparaty do rejestracji fali tętna, które jednak z powodu szeroko rozwiniętych innych, lepszych, metodach diagnostyki nie są powszechnie wykorzystywane.
Opracowanie na podstawie:
”Badanie układu krążenia...” – pod red. J. Kucha i B. Pruszyńskiego
„Zarys ogólnej diagnostyki lekarskiej” – W. Orłowski
lek. med. Agnieszka Grabarczyk #12454#